Ondanks hitte en corona kent Tuin van Adem en Eten goede start: ‘voedselbos breidt uit met 800 bomen’

Een jaar geleden lanceerden Intercommunale Leiedal en Gemeente Zwevegem een open oproep. Hun doel: één hectare vrijgekomen woonuitbreidingsgebied van Leiedal ombouwen tot een voedselbos. En dat is aardig aan het lukken. Zondag 17 januari is het nog eens met 800 boompjes uitgebreid. ‘De Tuin van Adem en Eten wil aantonen dat voedselproductie ook op een andere, duurzame manier kan, binnen de grenzen van wat onze planeet aankan. Zorg en respect voor de bodem en het hele ecosysteem staan centraal’, aldus Carina Govaert, medewerker eetbare buurt bij Velt.

De kernleden van het voedselbos zoeken zelf financiële middelen en konden voor de aanplant rekenen op een subsidie van BOS+ (BlaBlaBoomBoom-campagne) en Stadlandschap Leie & Schelde. Verder worden ze praktisch ondersteund door Natuurpunt, Velt en Natuur.koepel. Met het project Gemeente voor de Toekomst - een initiatief van Bond Beter Leefmilieu – hebben de gemeente Zwevegem en de provincie West-Vlaanderen de expertise van Velt ingeschakeld om het voedselbos verder vorm te geven. Stadlandschap Leie & Schelde zorgde voor de nodige graafwerken. ‘Dankzij vele uren studie en overleg, hulp van vrijwilligers en de gewaardeerde ondersteuning van de partners krijgt het voedselbos steeds meer vorm’, zegt Steffi Desmet die een van de trekkers van het bos is.

Avontuurlijk startjaar

Het startschot voor het bosje werd gegeven op 8 maart 2020 met de aanplant van afschermend bosgoed in de randen. Een 50-tal vrijwilligers plantten toen zo’n 1.800 bomen. Kort daarna gingen we met z’n allen in lockdown. Corona en de droogte maakten het niet eenvoudig. Zo kon het event ‘ontbijt, bied & geniet’ in maart niet doorgaan, maar ze bleven niet bij de pakken zitten. Ze organiseerden onder meer open-werkdagen en zamelden geld in via een optreden.

Dit filmpje geeft een overzicht van het eerste jaar van het voedselbos: https://www.youtube.com/watch?v=OUVXCUmBQag&feature=youtu.be.

Gelaagd

Door al het werk dat al verzet is, begint de Tuin van Adem en Eten vorm te krijgen. Het wordt een gelaagd ecosysteem. In de verschillende lagen komen zoveel mogelijk soorten vruchtdragende bomen en eetbare gewassen. Er wordt rekening gehouden met de bezonning, de hoogtelijnen en natuurlijke afwatering. Stadlandschap Leie & Schelde zorgde voor een poel om zo veel mogelijk natuurlijk regenwater op te vangen. Ze houden ook rekening met de noden van de lokale fauna. De steenuilenkast is daar een voorbeeld van. Ook de dorpsbewoners hebben veel aan de tuin. ‘In de toekomst plannen we graag workshops zoals yoga en ecologisch koken’, aldus Steffi. ‘Last but not least zal de smakelijke oogst, via een nog uit te werken korte keten, vlot zijn weg vinden naar de dorpsbewoners.’

Foto's Carina Govaert en Steffi Desmet

Toekomst

Het voedselbos blijft groeien. Zondag 17 januari stonden opnieuw sympathisanten klaar om de handen uit de mouwen te steken. Ze plantten 800 boompjes die vogelbosjes moeten worden. Dwars over het terrein werd er ook een wilde rozenhaag geplant. ‘In de late herfst voorzien we een tweede grote aanplant van fruitbomen. We kiezen dan voor minder streekeigen soorten zoals vijg, abrikoos, mexicaanse meidoorn, pawpaw, kakivrucht en kornoelje’, zegt Steffi.

Er komen op geregelde basis openwerkdagen waar iedereen, met of zonder groene vingers, kan komen helpen én genieten. Voor een deel zal de overgang van open landbouwterrein naar voedselbos via natuurlijke successie verlopen. ‘Dat betekent dat we in de eerste jaren de natuurlijke pioniersplanten die we normaal als onkruid bestempelen niet allemaal zullen weren. Door wandelstroken te maaien en bloemenweides in te zaaien op open plekken, zal deze openbare tuin ook in de eerstkomende jaren prima wandel-natuurgebied worden. Op het ritme van de natuur zal het zich ten volle kunnen ontplooien als eetbaar bos.’

Vrijwilligers

Wie zich aangesproken voelt door dit leuke en verbindende project is van harte welkom bij het vrijwilligersteam. De medewerkers zijn nog op zoek naar extra Handige Harry’s en Groene Gerda’s voor beheerwerk. Ook administratieve hulp, zoals website-beheer, is welkom. ‘Iedereen kan zijn steentje bijdragen’, zegt Steffi tot slot.

Praktisch

De Tuin van Adem en Eten is te vinden in Sint-Denijs/Het veld situeert zich op het einde van de Koffiestraat, aan het begin van de trage weg ‘Blekerijweg’. Meer informatie is te vinden op de website www.tuinvanademeneten.be. Het reilen en zeilen is te volgen op de facebookpagina www.facebook.com/tuinvanademeneten.